Patroni 2022 roku: Maria Grzegorzewska, Maria Konopnicka, Ignacy Łukasiewicz, Józef Mackiewicz,Wanda Rutkiewicz, Józef Wybicki, Polski Romantyzm

Patroni 2022 roku:
Maria Grzegorzewska, Maria Konopnicka, Ignacy Łukasiewicz, Józef Mackiewicz, Wanda Rutkiewicz, Józef Wybicki, Polski Romantyzm

Maria Konopnicka uważana jest za jedną z najwybitniejszych pisarek w polskiej historii. W 2022 roku przypada 180. rocznica jej urodzin. Była autorką takich dzieł jak „Rota”, „Mendel Gdański”, „Nasza szkapa” czy powieści „O krasnoludkach i o sierotce Marysi”, „Na jagody” i wierszy dla dzieci. Za pomocą utworów protestowała przeciwko ustrojowi oraz niesprawiedliwości społecznej. Uczestniczyła w proteście przeciwko prześladowaniu dzieci polskich we Wrześni, akcji potępiającej represje władz pruskich. Walczyła o prawa kobiet, o pomoc dla więźniów politycznych.

Józef Wybicki - z tą postacią związanych jest kilka rocznic, które przypadają w 2022 roku: 275. rocznica urodzin i  200. rocznica śmierci Wybickiego, 225. rocznica napisania słów „Pieśni Legionów Polskich we Włoszech” oraz 95. rocznica ustanowienia pieśni „Jeszcze Polska nie zginęła” hymnem narodowym. Józef Wybicki to jeden z najważniejszych działaczy politycznych polskiego Oświecenia.

Józef Mackiewicz, którego w 2022 roku przypada 120. rocznica urodzin, to niezwykle ważna postać. Mackiewicz wytrwale wspierał ideę: niepodległości Polski, wolności i przyjaznego współistnienia narodów Europy Środkowo-Wschodniej i niezłomnego oporu przeciwko komunizmowi. Cenione są także uniwersalne wartości jego prozy literackiej. Józef Mackiewicz jest autorem bardzo dużej liczby prac m.in.: „Optymizm nie zastąpi nam Polski”, „Zbrodnia katyńska w świetle dokumentów”.

Maria Grzegorzewska była twórcą pedagogiki specjalnej i jako pierwsza zakładała tego typu szkoły. Podkreślała, że „nie ma kaleki – jest człowiek”. Prowadziła kursy dla nauczycieli mających uczyć w szkołach specjalnych. W roku 2022 przypada 100. rocznica utworzenia Państwowego Instytutu Pedagogiki Specjalnej, którego Grzegorzewska została dyrektorem. Maria Grzegorzewska podkreślała, że każdy ma punkt archimedesowy, dzięki któremu można odkryć moc w człowieku i ocalić pełnię jego człowieczeństwa. Wciąż aktualne jest jej przesłanie: „Piękne słowa tylko szkodę przynoszą, jeśli nie są poparte czynem, choćby próbą działania”. Ona sama była zwolenniczką idei łączenia teorii z praktyką, przenikania przeszłości w przyszłość. Jej dzieła stanowią inspirację dla kolejnych badaczy i twórców akademickiej pedagogiki specjalnej oraz praktyki edukacyjnej, terapeutycznej i rehabilitacyjnej.

Wanda Rutkiewicz – wybitna himalaistka, której w roku 2022 przypada 30. rocznica śmierci. Była trzecią kobietą na świecie i pierwszym Polakiem w ogóle, który zdobył szczyt Mount Everest. Jako pierwsza kobieta w historii zdobyła szczyt K2. Od najmłodszych lat trenowała różne dyscypliny sportu, by ostatecznie związać się z górami – najpierw jako taterniczka, potem alpinistka, a wreszcie – himalaistka. Była orędowniczką kobiecego himalaizmu, wspierała kobiece ekspedycje i sama brała w nich udział. Na upamiętnienie zasługuje też działalność Wandy Rutkiewicz w opozycji demokratycznej. W latach 80. była członkinią zakładowego koła „Solidarności” w Instytucie Maszyn Matematycznych.

Ignacy Łukasiewicz - w 2022 roku przypada zarówno 200. rocznica urodzin, jak i 140. rocznica jego śmierci. Łukasiewicz miał wielkie i niezwykłe zasługi dla przemysłu i gospodarki Polski oraz zaangażował się w walkę o niepodległość Ojczyzny. Należy do zaszczytnego grona Polaków, których działalność odcisnęła wielki i pozytywny wpływ na rozwój Polski, jak również całego świata. Ignacy Łukasiewicz jest powszechnie znany jako wynalazca lampy naftowej i założyciel pierwszej na świecie kopalni ropy naftowej.

Polski Romantyzm - wybór do upamiętnienia okresu literackiego, jakim jest romantyzm polski, wiąże się z 200. rocznicą opublikowania w Wilnie „Ballad i romansów” Adama Mickiewicza. Wydarzenie to, uważa się za początek polskiego romantyzmu. Romantyzm przyniósł genialne dokonania w literaturze Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego, w muzyce Fryderyka Chopina i Stanisława Moniuszki, w malarstwie Piotra Michałowskiego i Jana Matejki. Ci artyści polscy, a jednocześnie światowi, ukazywali wartości polskie w ich uniwersalnym kontekście.